Column: self-improvement
Self-improvement is overal. Het is ook nogal een vaag concept. Een kookboek is in principe self-improvement. Klassiekers als 7 Habits of Highly Effective People die met een overzichtelijk aantal open deuren het pad naar succes doen oplichten, gebruikten hetzelfde trucje als nieuw verschenen bestsellers zoals 12 Rules For Life nu doen. Met de kennis in pacht voor ‘Het Succesvolle Leven®’ zetten ze uiteen hoe jij, ambitieus persoon die je bent, zou moeten leven.
Ook op het internet worden we collectief om de oren gesmeten met steeds kortere, behapbare tips, life-hacks en lijstjes met niet te missen informatie om onszelf actiever, efficiënter, assertiever, meer empathisch of anders misschien meer zen te maken. Almaar opnieuw het wiel uitvindend, of logischer, het wiel van de voorganger kopiërend, kan een welwillende lezer volledig verdrinken in alle informatie die de schrijvers van deze artikelen presenteren. Mijn schouders gaan ervan hangen en m’n tenen krommen al.
Recentelijk kwam ik deze trend tegen op YouTube. Kanalen als Big Think, School of Life, Absolute Motivation en Charisma on Command wijden al hun strak opgemaakte video’s aan dit vage concept: self-improvement. En verrassend genoeg ontspanden mijn tenen zich weer. Kijk, dit was kwaliteit. Hier was inhoud. Misschien is het simpelweg de zintuiglijk prikkelende presentatie die de doorslag gaf. Onze collectieve aandachtsspanne wordt steeds korter in een tijdperk van eindeloze content. Ik glimlachte van oor tot oor gedurende elke video met net het stukje levensadvies dat precies in mijn bestaan paste. Mijn brein bruiste van de ambitie om een minimalist te worden, mijn financiën te structureren, mijn takenlijsten efficiënter te maken.
En daar bleef het bij.
Gedurende een aantal weken stuurde het inmiddels ingeburgerde – doch nooit volledig begrepen – algoritme nieuwe toevoegingen naar mijn lijst van suggesties. Verder kijken? Hier: How to wake up before 6 o’clock every day. Met mijn ogen op het scherm gefixeerd volgde ik alle tips en trucs om vervolgens de volgende dag om 9:30 uur uit bed te stappen. Ik merkte dat ik steeds vaker dit soort self-improvement videos ging kijken, niet met het doel om er iets uit te halen, maar voor het vermaak. Het voelde goed. Fijn. Comfortabel zelfs.
Ambitie is één ding. Je ambitie actualiseren een tweede. Ik heb niets tegen dit soort hulpmiddelen om jezelf te verbeteren (al voelt het soort boeken als Getting Things Done: How to Achieve Stress-free Productivity nog altijd als luchtkastelen in hardcover), het probleem ligt echter in de menselijke eigenschap om je al beter te voelen als je je een voorstelling maakt van je nieuwe, productieve, gelukkige leven. Zonder dat je nog iets gedaan hebt.
Mijn valkuil was de veelheid aan strak gepolijste video-essays die zelfhulpboeken konden condenseren in een vermakelijk stukje infotainment dat geconsumeerd kon worden in hetzelfde tijdsbestek als mijn ontbijt. Mijn frustratie met het zelfhulp-genre is niet veranderd. Het heeft zich blijkbaar alleen in een modern, catchy jasje gestoken.
Wessel Stienstra