Het is tijd om open kaart te spelen – met jezelf
Een belangrijk aspect van volwassen worden is het inzien van je eigen tekortkomingen, hoe confronterend ook. Het feit dat de inhoud van dit artikel enkele uren voor de inleverdeadline nog in de prille kinderschoenen stond, of dat de in mei door de studieadviseur aangeraden uitstelcursus nog steeds niet gecontacteerd is, geeft wel aan dat mijn persoonlijke tekortkoming precies daar zit. Uitstellen. Studieontwijkend gedrag vertonen. Het is onder de student een alom bekend fenomeen.
Wanneer je de tentamenstof pas 3 dagen van te voren doorneemt of de nacht doorhaalt om een essay af te schrijven (of, waarschijnlijk meer accuraat, af te raffelen) heb je alleen jezelf goed te pakken. Dan komen de voornemens dat het de volgende keer zeker anders moet, zo bespaar je jezelf hoofdpijn, hopeloosheid en hertentamens. Maar goed, dat neem je jezelf al jaren voor. Voor ongeorganiseerde flierefluiters en professionele soggers moet dit scenario al belletjes doen rinkelen.
Als je deel uitmaakt van een team, hebben andere mensen echter onder jouw gedrag te lijden. Hier wordt de situatie problematischer. Een presentatie voorbereiden met een studiegenoot in een werkcollege is de plek waar dit probleem zich in het klein kan manifesteren. Bij het organiseren van een evenement of deel uitmaken van een bestuur bij een (studie)vereniging ben je simpelweg medeverantwoordelijk voor het succes of het falen van het geheel. Uitstellen zou er dus niet bij moeten zijn. Uitstelgedrag is simpelweg egoïstisch in deze gevallen. Toch is het ook hier een alom bekend fenomeen, een waar ik me opnieuw schuldig aan maak.
Psychologen doen al decennia lang onderzoek naar uitstelgedrag, en het zal deze beschouwing goed doen om even een aantal dingen op een rijtje te zetten. Een studie uit 2007 van het Journal of Cross-Cultural Psychology toonde aan dat uitstelgedrag meer voorkomt bij mannen dan bij vrouwen en dat het met vorderende leeftijd een minder vaak voorkomend probleem wordt. Het meeste onderzoek over uitstelgedrag is gedaan naar studenten, juist omdat deze groep er bovengemiddeld vaak last van heeft. Wanneer uitstelgedrag chronische vormen begint aan te nemen en normaal functioneren in de weg staat, kan het leiden tot gezondheidsproblemen zoals toename in stress, angsten, en schuldgevoel, zo wees een studie naar uitstelgedrag en gezondheidsimplicaties in Psychological Science uit. De voordelen van georganiseerd werken, taken opdelen in behapbare stukken en betere omgang met beschikbare tijd zijn duidelijk. Uitstelgedrag komt vaker voor bij impulsieve mensen en is, hoe je het ook went of keert, irrationeel.
Mocht je je enigszins aangevallen voelen door de inhoud van dit stuk, wees gerust. Het is ook een harde spiegel voor uw redacteur die dit stuk met liefde en slaaptekort heeft vervaardigd. Enkele zaken die mij hebben bewogen deze gedachtegang op schrift te stellen, dwingen mij nu ook open kaart te spelen. Dat is soms lastig. Je tekortkomingen openstellen aan anderen en jezelf is je kwetsbaar opstellen. Toch wil ik dit alle lezers aanraden, mocht je een chronische uitsteller zijn, of juist veel te perfectionistisch, vul maar in, om jezelf die spiegel voor te houden.
Wessel Stienstra