Stem voor een hogere opkomst
Van 14 tot en met 18 mei waren er weer universitaire verkiezingen. Ook dit jaar was de opkomst weer bedroevend laag. Hoewel de opkomst bij de Faculteit der Letteren iets omhoog is gegaan ten opzichte van vorig jaar, daalde de opkomst bij alle andere faculteiten. Voor de universiteitsraadsverkiezingen brachten ook relatief minder studenten hun stem uit, en dat terwijl er dit jaar twee nieuwe partijen waren. Een zorgelijke ontwikkeling. Hoe komt het dat ruim tweederde van de studenten aan de RUG de verkiezingen maar weinig lijkt te interesseren?
Het is een zorg die veel docenten en studenten uit medezeggenschapsraden en besturen delen. Deze zorg werd de afgelopen bekendmaking dan ook massaal geuit. Net als vorig jaar. En het jaar daarvoor. En ongetwijfeld ook in het jaar daarvoor. Maar vrijwel niemand lijkt tot nu toe het initiatief te willen nemen om echt actief op zoek te gaan naar strategieën om het opkomstpercentage een flinke boost te geven. Behalve in 2016, toen Calimero, SOG en Lijst Sterk een gezamenlijke notitie hadden geschreven om de campagneperiode anders in te richten. Want ja, bij wie ligt de verantwoordelijkheid? Bij de universiteit, bij de deelnemende partijen, of toch bij de student zelf?
Laten we eerst eens kijken naar de bijdrage die de universiteit op dit moment levert aan het omhoog helpen van de opkomst. Een paar banners met ‘inspirerende en activerende’ slogans als “Vote for representation”, ongeveer drie mails met een herinnering om te stemmen, inclusief linkje naar het stemsysteem, en ja… dat was ‘m. De bijdrage van de RUG laat dus, in mijn ogen, veel te wensen over. Dan de partijen. Die waren, in ieder geval bij de universiteitsgebouwen waar ik me altijd bevind, erg zichtbaar. Banners en posters sierden de straten van de binnenstad. Het Harmonieplein was gevuld met stands, en de stands waren weer gevuld met flyers, stickers, flesjes water en gratis eten.
Toch was het plein van het Harmoniegebouw de hele verkiezingsweek rustiger dan ooit tevoren. Veel studenten lijken bewust alle verkiezingsdrukte te vermijden, en dat is ergens ook wel begrijpelijk. Wie rustig naar zijn of haar college wil lopen, krijgt gelijk vijf flyers in het gezicht gedrukt. Een groot deel weigert de flyer aan te nemen, en van de studenten die ze wel beleefd aannemen, weet je al dat ze ze over twee maanden ergens onderin hun tas verfrommeld terug vinden. Want geef toe, ook jij vindt het irritant om Stem voor een hogere opkomst Stem voor een onafhankelijk, universiteitsbreed campagneteam Het Harmonieplein, tijdens de verkiezingsweek het decor voor alle partijen die campagne voeren een flyer aan te nemen op straat of op de universiteit, omdat je hem in 99 procent van de gevallen toch niet gaat lezen.
Het flyeren als manier om stemmen te werven, lijkt een achterhaalde methode. Slechts een klein deel van de voorbijgangers neemt de flyer aan. En van dit selecte groepje zijn er nóg veel minder studenten die de flyer daadwerkelijk lezen, of met wie je een leuk gesprekje aanknoopt. En dus lijkt het zijn doel volledig voorbij te gaan: studenten informeren over de universitaire verkiezingen en over de standpunten van een partij. De partijen weten dus wel hoe ze voor zichtbaarheid moeten zorgen, maar voeren ze campagne op de juiste manier?
Het flyeren als manier om stemmen te verwerven lijkt een achterhaalde methode.
Er is tot nu toe een partij die het de afgelopen twee jaar heeft aangedurfd om het helemaal anders te doen: DAG. Maar of hun manier van campagnevoeren de juiste is? Het flyeren op gezette tijden heeft in mijn ogen ook een bepaalde vorm van ontoegankelijkheid en misschien zelfs wel een vleugje arrogantie. Wat als je als student meer wil weten over de partij, maar je op de gezette tijden niet langs kan komen? Naast deze vaste flyertijden, verspreidden ze ook zwartwit geprinte memes met een flinke lap tekst en hielden ze een protestactie bij het Academiegebouw. Het zijn originele en vernieuwende manieren van campagnevoeren, maar hoeveel studenten bereik je hier nou écht mee? Bij Letteren zat het qua bereik wel goed, daar wist de partij vier van de negen zetels te bemachtigen. In de universiteitsraad daarentegen haalde DAG, net als vorig jaar, maar twee van de twaalf zetels.
Zou het niet een goed idee zijn als er vanuit de universiteit een onafhankelijk en algemeen campagneteam komt?
Maar goed, we kunnen stellen dat de verschillende partijen eens goed moeten gaan nadenken over de juiste manier van campagnevoeren. Een manier waarop je veel studenten bereikt én motiveert om ook daadwerkelijk hun stem uit te brengen. Want met name dat laatste is een probleem. Dat veel studenten niet stemmen is een combinatie van factoren. Maar de meest belangrijke factor lijkt te zijn dat veel studenten totaal geen idee lijken te hebben waar de verkiezingen überhaupt over gaan. Zo krijgen kandidaten van de faculteitsraadspartijen regelmatig te horen dat een voorbijganger al gestemd heeft, namelijk op Calimero, SOG, DAG, De Vrije Student of One Man Gang (wat dus universiteitsraadspartijen zijn). Of de student vertelt niet te stemmen, omdat hij/zij geen idee heeft waar je nou eigenlijk voor stemt. Wat zijn universiteits- en faculteitsraden precies? Waar gaan deze studenten over, en hoeveel invloed hebben ze nou echt?
Je kan natuurlijk niet van studenten verwachten dat ze dit op hun vrije middag zelf even gaan uitzoeken. Opnieuw rijst dus de vraag bij wie de verantwoordelijkheid ligt. Kunnen we van de deelnemende partijen wel verwachten dat ze hun krachten bundelen en naast de campagne voor hun eigen partij, een algemene informerende campagne op touw zetten? Het is een mogelijkheid, maar als we kijken naar het werk dat zij sowieso al verrichten, is het misschien een idee weer even bij de universiteit aan te kloppen. Het personeel deelt de zorgen van de lage opkomst immers met de studenten. Kunnen zij dan niet ook wat meer verantwoordelijkheid nemen dan een paar banners en mailtjes? Zou het niet een goed idee zijn als er vanuit de universiteit een onafhankelijk en algemeen campagneteam komt, met een informerend doel? Gevuld met studenten en docenten, die hun expertise en creativiteit de vrije loop kunnen laten? Er zijn waarschijnlijk genoeg studenten (onder wie ik zelf) en docenten die het zien zitten om hier een bijdrage aan te leveren. Dit campagneteam kan écht eens gaan kijken hoe we tijdens de verkiezingen van 2019, het opkomstpercentage eens flink omhoog kunnen helpen.
Waarom zou ik moeten stemmen? Omdat er studenten voor je klaar staan die de universiteit een stukje mooier willen maken.
En voor wie zich nog afvraagt: “Maar waarom zou ik überhaupt stemmen?” Niet omdat die ene jongen uit je werkgroep heeft gevraagd of je op hem wil stemmen, maar omdat er studenten voor je klaar staan die de universiteit een stukje mooier willen maken.